Zgodnie z ustawą o pomocy społecznej prawo do świadczeń mają:

-osoby samotnie gospodarujące, których dochód nie przekracza kwoty 634 złotych, zwanej kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej;

-osoby w rodzinie, w których dochód na osobę nie przekracza kwoty 514 złotych, zwanej kryterium dochodowym na osobę w rodzinie;

przy jednoczesnym występowaniu co najmniej jednej z dysfunkcji:

• ubóstwa
• sieroctwa
• bezdomności;
• bezrobocia;
• niepełnosprawności;
• długotrwałej lub ciężkiej choroby;
• przemocy w rodzinie;
• potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi;
• potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności;
• bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych;
• trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą;
• trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego;
• alkoholizmu lub narkomanii;
• zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej;
• klęski żywiołowej lub ekologicznej

Prawo do świadczeń z pomocy społecznej przysługuje:

• osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza 634 zł,
• osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty 514 zł,
• rodzinie, której dochód nie przekracza sumy kwot kryterium dochodowego na osobę w rodzinie przy jednoczesnym wystąpieniu ubóstwa oraz co najmniej jednego z wyżej wymienionych powodów uzasadniających udzielenie pomocy społecznej.

W świetle ustawodawstwa dotyczącego pomocy społecznej przez rodzinę rozumie się osoby spokrewnione lub nie spokrewnione, pozostające w faktycznym związku, wspólnie zamieszkujące i gospodarujące. Natomiast za dochód rodziny uważa się sumę miesięcznych dochodów osób w rodzinie z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, pomniejszoną o miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych, składki z tytułu ubezpieczeń: zdrowotnego, emerytalnego, rentowych i chorobowego oraz o kwotę wysokości alimentów świadczonych na rzecz innych osób, jednorazowe pieniężne świadczenia socjalne oraz wartości świadczeń w naturze.

Aby otrzymać pomoc:

• Należy złożyć podanie w Ośrodku Pomocy Społecznej zgodnie z miejscem zamieszkania.
• Pracownik socjalny w ciągu 14 dni od daty otrzymania podania odwiedza osobę lub rodzinę starającą się o pomoc w miejscu jej pobytu i przeprowadza wywiad środowiskowy. Poznaje jej sytuację i planuje pomoc. Koniecznie należy przedstawić zaświadczenia potwierdzające dochody oraz dołączyć inne stosowne dokumenty wymagane przez pracownika socjalnego.

Wymagane dokumenty:
osoba zatrudniona - zaświadczenie z zakładu pracy o osiąganych dochodach (netto) za miesiąc poprzedzający złożenie wniosku;
osoba bezrobotna zarejestrowana w Urzędzie Pracy - zaświadczenie stwierdzające status osoby bezrobotnej z Powiatowego Urzędu Pracy;
osoba niepełnosprawna - orzeczenie o stopniu niepełnosprawności;
emeryt (rencista)- odcinek emerytury (renty) z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub decyzję emerytalno-rentową.

Osobom i rodzinom, które nie są w stanie samodzielnie pokonać trudnych sytuacji życiowych, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości oferujemy pomoc w następujących formach: świadczenia pieniężne:

• zasiłek stały,
• zasiłek okresowy,
• zasiłek celowy i specjalny zasiłek celowy,
• zasiłek i pożyczka na ekonomiczne usamodzielnienie,
• pomoc dla rodzin zastępczych,
• pomoc na usamodzielnienie oraz na kontynuowanie nauki,
• świadczenie pieniężne na utrzymanie i pokrycie wydatków związanych z nauką języka polskiego dla uchodźców;
• świadczenia niepieniężne:
• praca socjalna,
• bilet kredytowany,
• składki na ubezpieczenie zdrowotne,
• składki na ubezpieczenia społeczne,
• pomoc rzeczowa, w tym na ekonomiczne usamodzielnienie,
• sprawienie pogrzebu,
• poradnictwo specjalistyczne,
• interwencja kryzysowa,
• schronienie,
• posiłek,
• niezbędne ubranie,
• usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania,
• pobyt i usługi w domu pomocy społecznej,
• pomoc w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych,
• szkolenia, poradnictwo rodzinne i terapia rodzinna prowadzone przez ośrodki adopcyjno-opiekuńcze;
• pomoc w uzyskaniu zatrudnienia, pomoc na zagospodarowanie;

Nową formą pomocy objętą programem rządowym jest ,,posiłek dla potrzebujących. Kryterium umożliwiające otrzymanie tej formy pomocy przy osobie samotnie gospodarującej i w rodzinie wynosi 150 % kryterium dochodowego ustawy. Może być ona realizowana w formie: opłaty wyżywienia w szkołach, internatach, przedszkolach, stołówce MOPS (osoby chore, niepełnosprawne mają możliwość skorzystania z obiadów dowożonych do domu), zasiłku na przygotowanie gorącego posiłku.

Pomoc nie zostanie przyznana gdy:

• dochód osoby samotnie gospodarującej przekracza kwotę 634 zł i 514 zł na osobę w rodzinie,
• standard życia przewyższa zadeklarowane dochody,
• nie zostaną złożone wymagane dokumenty,
• osoba ubiegająca się o pomoc nie chce współpracować z pracownikiem socjalnym w zakresie wykorzystania własnych możliwości i uprawnień,
• pracownik socjalny stwierdzi marnotrawienie zasobów finansowych.

Rodzaj, forma i rozmiar świadczenia dostosowywane są nie tylko do okoliczności uzasadniających przyznanie pomocy, ale także do celów i możliwości pomocy społecznej. Osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej są zobowiązane do współdziałania z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej. Brak takiego współdziałania, odmowa zawarcia kontraktu socjalnego, niedotrzymywanie jego postanowień, nieuzasadniona odmowa podjęcia pracy przez osobę bezrobotną lub nieuzasadniona odmowa podjęcia leczenia odwykowego w zakładzie lecznictwa odwykowego przez osobę uzależnioną, mogą stanowić podstawę do odmowy przyznania świadczenia, uchylenia decyzji o przyznaniu świadczenia lub wstrzymania świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej. W przypadku stwierdzenia przez pracownika socjalnego marnotrawienia przyznanych świadczeń, ich celowego niszczenia lub korzystania w sposób niezgodny z przeznaczeniem bądź marnotrawienia własnych zasobów finansowych może nastąpić ograniczenie świadczeń, odmowa ich przyznania albo przyznanie pomocy w formie świadczenia niepieniężnego.
W przypadku stwierdzonych przez pracownika socjalnego dysproporcji między udokumentowaną wysokością dochodu a sytuacją majątkową osoby lub rodziny, wskazującą, że osoba ta lub rodzina jest w stanie przezwyciężyć trudną sytuację życiową, wykorzystując własne zasoby majątkowe, w szczególności w przypadku posiadania znacznych zasobów finansowych, wartościowych przedmiotów majątkowych lub nieruchomości, można odmówić przyznania świadczenia. Osoby i rodziny korzystające ze świadczeń z pomocy społecznej są obowiązane niezwłocznie poinformować organ, który przyznał świadczenie, o każdej zmianie w ich sytuacji osobistej, dochodowej i majątkowej, która wiąże się z podstawą do przyznania świadczeń.